ارزیابی اندیشه‌ها و باورهای مذهبی گروه‌های افراطی و تروریستی در جهان اسلام نمونه موردی: داعش و جبهه النصره

در چند دهه اخیر، برخی گروه های‌ افراطی و تروریستی، در تعدادی از کشورهای اسلامی، مانند افغانستان، پاکستان، عراق و سوریه شکل ‌گرفتند تا اقدامات خشونت‌آمیز و تروریستی گسترده‌ای را مرتکب ‌شوند. تقریباً تمام این گروه‌ها، دارای اندیشه‌های مذهبی و ایدئولوژیک سلفی وابسته به فرقه‌های وهابیت و دیوبندی هستند که براساس آن،‌ اقدامات خود را توجیه شرعی و دینی می‌کنند. از مهم‌ترین گروه‌های افراطی و تروریستی وابسته به جریان وهابیت و دیوبندی، می‌توان داعش و جبهه النصره را نام برد که در چند سال اخیر، در عراق و سوریه رشد قابل‌توجهی کرده‌اند و با حمایت برخی از کشورهای عربی منطقه، درحال ‌توسعه قلمروی نفوذ خود هستند. رشد فعالیت و توسعه نفوذ این دو گروه، که شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند، پیامدهای ژئوپلیتیکی مخربی برای جهان اسلام به همراه داشته است. در این مقاله که به روش توصیفی ـ تحلیلی ارائه می‌شود، ضمن ارزیابی اندیشه‌ها و باورهای مذهبی این دو گروه، روش‌های نفوذ و پیامدهای ژئوپلیتیکی حضور و رشد آن‌ها در کشورهای اسلامی مورد بررسی و تجزیه ‌و تحلیل قرار می‌گیرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که داعش و جبهه النصره، اگرچه دارای شباهت‌های زیادی با یکدیگرند، اما برای گسترش حوزه نفوذ خود در جهان اسلام از تاکتیک‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. ازسوی دیگر، رشد و گسترش این نوع جریان‌ها در جهان اسلام، پیامدهای ژئوپلیتیکی، همچون رشد و گسترش تروریسم و حملات تروریستی، خشونت و فرقه‌گرایی مذهبی، تصویرسازی منفی از اسلام و مسلمانان و در نهایت افزایش تعداد کشورهای ورشکسته مسلمان و کاهش وزن ژئوپلیتیکی جهان اسلام را به‌دنبال داشته است.